17 Jan Halfeti Gezilecek Yerler – Halfeti Gezi Rehberi

Halfeti Gezilecek Yerler – Halfeti Gezi Rehberi

Halfeti Gezilecek Yerler : Fırat’ın Asiliğine ve Zamana Direnen Karagül Diyarı: HALFETİ

Üzerinden asi bir nehrin geçmesine rağmen, tarihin en zorlu zamanlarından günümüze kadar gelmeyi başaran siyah gülün memleketidir Halfeti…

Bizler adını daha çok 2000’li yılların başından sonra duymaya başladık ama orası asırlar boyu tarihe tanıklık etmiş. Muhteşem, insanı sakinleştiren ama bir o kadar da hüzne boğan Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin tek Cittaslow yani Sakin Şehri olan Halfeti, kendine özgü mimari yapısı, muhteşem doğal güzellikleri ve dillere destan olan siyah gülleri sayesinde Türkiye’nin en önemli turizm noktalarından biri haline gelmiştir.

Fırat Nehri’nin kıyısında, neredeyse 3000 yıllık geçmişi ile kendine hayran bıraktıran saklı cennet konumundaki Halfeti, aslında Şanlıurfa’ya bağlı olduğu halde Gaziantep’e daha yakın olduğundan buradan daha fazla ziyaretçi alıyor.

Halfeti eski taş evlerden oluşan kendi halinde bir ilçeyken, 2000 yılında Birecik Barajı’nın su tutması ve yükselmesiyle birlikte bir batık şehre dönüşmüş ve maalesef sular altında kalmıştır. Neyse ki önceden tedbirlerin alınmasıyla, köyler boşaltılmış ve kimseye zarar gelmemiştir. Fakat çoğu köy Fırat’ın asi sularına çaresizce teslim olmuş ve sessizliğe gömülmüş. Aslında sadece Şanlıurfa’ya bağlı olan Halfeti sulara kapılmamış, batık camii olarak da bilinen Savaşan Köyü ile Birecik Barajı yakınındaki mozaikleri ile ünlü Zeugma Antik Kenti ’de barajın sularına kapılmıştır. Halfeti bu hazin olay ile adını daha çok duyurmuş ve şehre adeta yerli yabancı turist akını olmaya başlamıştır.

Halfeti Gezilecek Yerler

Fırat’ın asi sularına teslim olsa da hala her detayından tarihe uzanan Halfeti, günümüzde Eski Halfeti ve Yeni Halfeti olarak ikiye ayrılıyor. İlçenin yerli ve yabancı turistler tarafından sıklıkla ziyaret edilen bölümü tahmin edeceğiniz üzere Eski Halfeti. Olağanüstü tarihi dokusunu, koruma altına alınan güzelliklerini ve sadece Halfeti’de yetişen ve yaşayan kara güllerini, Eski Halfeti ziyaretiniz esnasında gözlemleyebilirsiniz. Dillere destan hatta dizilere bile konu olan bu kara güllerin sadece Halfeti’de bittiğini biliyor muydunuz? Siz tohumunu alayım evime bahçeme ekerim diye düşünebilirsiniz ama ne yazık ki güller büyüse bile kara gül olmayacaktır. Siyahın hüznünü ve asaletini üstünde taşıyor bu güller ve oradan başka yerde öyle mağrur ve kara bakamadığına inanılıyor.

Acaba nereden, nasıl gideriz diye düşündüğünüzü duyar gibiyim, hiç merak etmeyin ulaşımı çok kolay, Şanlıurfa il merkezinden minibüsler ile rahatça gidebiliyorsunuz. Kendi özel aracınız varsa da eğer yol üzerinde bulunan nesli yok olmak üzere olan Kelaynak kuş çiftliğini de ziyaret edebilir ve hayatınıza farklı anlamlar katmak için bir fırsat yakalayabilirsiniz. Halfeti’ye gidiş yolunda, seyir tepeye vardığınızda karşılaştığınız manzara gerçekten sizi büyüleyecek.

Şanlıurfa’nın Gaziantep’i selamladığı büyülü bir vadide bulunan Halfeti’nin tarihine baktığımızda ise, M.Ö 855 yılında Asur Kralı III. Salmanassar tarafından ‘Şitamrat’ ismiyle kurulduğunu öğreniyoruz. Şehir tarih boyunca Hitit, Asur, Med, Pers, Makedon, Selevkos ve Partlar medeniyetlerinin idaresinde kalmış. Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlılara geçen şehir, zamanımızda da kullanılan ‘Rumkale’ Halep Eyaleti’ne bağlanmış. Osmanlı döneminde hudut şehri özelliğini kaybeden yerleşim, stratejik önemini kaybetmiş ve nüfusunun 19. Yüzyılda 5-10 haneye düşmesiyle yerleşim alanı Fırat’ın karşı sahiline nakledilmiş ve bugünkü Halfeti kurulmuş. 1926 yılına kadar da Birecik’e bağlı bir nahiye olan Halfeti, 1954 yılında ilçe haline getirilmiş. Sular köyleri teslim alınca, Halfeti taşınarak tekrar yeni bir kent kurulmuş ve işte orası da Yeni Halfeti olmuş. Bir rivayete göre, Rumkale olarak bilinen şehrin, Halil ve Fatma adındaki iki sevdalı gencin kendilerini Fırat’ın sularına bırakmasının ardından gençlerin isimlerinin kısaltması olarak Halfeti olarak anılmaya başlandığı söyleniyor.

Tarihi ve mistik değerleri ile öne çıkan ve kimisi sular altında kalacağı için taşınarak korunan bazı örnek konaklar var: Bey Konağı, Kanneci Konağı ve Feyzullah Efendi Konağı bunların en iyi örneklerinden. Turistik değer taşıyan bina ve kiliselerde var mesela; Aziz Nerses Kilisesi, Barşavma Manastırı, Norhut Kilisesi ve Kantarma Mezrası Hanı gidip görülmesi gereken noktalar arasında yer alıyor.

Memlüklerin asi komutanı Çekem’in adını taşıyan, Çekem mahallesinde halen Memlük izleri görülürken en ilgi çeken noktaların başında yer alıyor. Önemli bir bölümü sular altında kalan mahalle, kesme taş evleri ve yarısı sular içerisindeki evleri ile büyüleyici bir atmosfere sahip. Aynı Çekem gibi Savaşan Köyü de çoğu sular altında kalmış bir diğer nokta. Yansıma görüntüleri ile meşhur mağaraları, tarihi sokakları, taş evleri, kilisesi ve ünlü minaresi suyun dışında kalmış camisi ile görülmeye değer gezi noktalarınızdan olacaktır.

Çekem Mahallesi’ndeki iskeleden binebileceğiniz irili ufaklı teknelerle, Birecik Baraj Gölü üzerinde büyüleyici bir tekne gezintisi yapabilirsiniz, gezi sırasında gördükleriniz karşısında hüzne boğulacağınız şimdiden hissedebiliyorum. Hatta tekne turu ile gezerken uzaktan görünen bir kayanın Meryem Ana ve kucağında taşıdığı İsa Peygamber silueti olduğuna inanların olduğu söyleniyor hatta İncil’in burada yazılmış olduğu da rivayet ediliyor.

Başka bir efsaneye göre de,  Rumkale Beyi Aziz Nerses’in, yönetimi devredeceği Nergis adında bir oğlu varmış. Kalenin su ihtiyacını karşılamak için kalenin altında bulunan kuyuya sıkça inen Nergis, her seferinde sudaki aksinde kendini seyredermiş. Nergis, kuyunun suyunda her geçen gün kendini biraz daha beğenerek izler olmuş. Bir gün, sudaki aksini daha iyi görebilmek için kuyunun üzerine iyice eğilmiş ve dengesini kaybederek önce kuyunun dibine sonrada Fırat’ın soğuk sularına yuvarlanarak boğulmuş. Efsaneye göre gencin boğulduğu yerde çok güzel bir çiçek açmış. Ve o çiçeğin adına da “Nergis” denilmiş.

Kendinizi alamayacağınız hikayeleri bol hüzünleri bol Halfeti’de sizi çok başka bir dünyanın beklediğini söyleyebilirim. Efsaneleriyle, tarihiyle, siyah gülleriyle, insanıyla kısacası her parçasıyla size umut verecek ‘sakin şehir’ sizi bekliyor.